Abstract
Ko te rā, ko te marama, ko te whetū, ko te auahitūroa, ko te kōtiritiri anō i tapaina e te Māori ko te Whānau Mārama. Ko te whānau nei ka heke i a Tangotango rāua ko Wainui, he tamariki nā Ranginui rāua ko Papatūānuku, he atua. I whakaako motuhaketia ngā āhuatanga katoa o te Whānau Mārama ki te whare kōkōrangi. Ko ana whakapapa, ko ana karakia, ko ana waiata, ko ana whakataukī maha. Ko ngā kai mārō o taua whare wānanga e hoki ana ki te orokotīmatanga mai o Ranginui rāua ko Papatūānuku, heke iho mai ki te tangata me te ao tūroa e mōhiotia ana i tēnei rangi. He tipua ngā tohunga o te whare kōkōrangi ki te whakamāori i ngā nekehanga me ngā āhuatanga rere kē o te Whānau Mārama nei. Ka nui ngā tohutohu a te Whānau Mārama e tōnui ai te noho a te Māori ki te whenua. Heoi anō, kei te āhua tonu o tā te whetū nekehanga i te rangi, kei te āhua tonu o tōna hikohiko mai, otirā kei te āhua tonu o tā te Whānau Mārama taunekeneke atu, taunekeneke mai ki a rātau anō. Katoa ngā āhuatanga o te Whānau Mārama he mea hei ārahi i te Māori, me te aha, ko ngā mātauranga o te whare nei hei kāpehu ki te tohunga whakatere waka, hei tohu nō Tū ki te ope tauā, hei maramataka ki te ihu oneone, hei kai mārō ki te tauira, hei aha noa atu. Ko tā tēnei tuhinga, he tūhura i ngā kōrero mō te Whānau Mārama me tana whare wānanga. Ka titiro ki ngā kōrero kua whakamoanahia i roto i ngā tau maha me te whakamārama i te whakamahia o tēnei mātauranga e kui mā, e koro mā i te wā i a rātau.
Type
Journal Article
Type of thesis
Series
Citation
Tuahine, H., Whaanga, H., Matamua, R. (2016). Te Whānau Mārama. Te Kōtihitihi : Ngā Tuhinga Reo Māori, 3. 32-41.
Date
2016
Publisher
The University of Waikato
Degree
Supervisors
Rights
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International