Show simple item record  

dc.contributor.advisorMaxwell, Te Kahautu
dc.contributor.authorHona, Hakahaka Charlie Barlow
dc.date.accessioned2023-08-15T01:34:57Z
dc.date.available2023-08-15T01:34:57Z
dc.date.issued2022
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/10289/15985
dc.description.abstractKo Pūtauaki te maunga Ko Rangitāiki te awa Ko Hekerangi te papa whenua Ko Tuteao te marae Ko Ngā Maihi te hapū Ko Ngāti Awa te iwi Ko Mataatua te waka Tihe mauri-ora Ko tōku kāwai rangatira tēnei. E mōhio ai te tangata ko wai ahau; nō hea ahau, nā wai hoki ahau. Ā, nā whai anō taku urupounamu, ko wai a Ngā Maihi o Tuteao? E mea ana ngā pākeke, he iwi tawhito a Ngā Maihi i heke mai i ngā tātai whakapapa o Tangaroa, o Pōtiki, o Mahutapoanui, o Toroa, o Tuteao. Hēoi, kua kore e rangona ōna kōrero i runga marae ātea. Kua kore e wānangahia i roto i te poho o te whare o Tuteao. Kua ngū ngā poupou o te whare kōrero. Ka mutu, i roto i ngā tau tata nei kua riro tītapu ngā puna o te kī, ngā whītiki o te kupu, o te hapū; kua kore e rangona ngā kōrero o Ngā Maihi i runga marae ātea. Ko te haumate o te reo i runga o Tuteao tētahi take i pēnei ai. Nō reira, kai te imu te ruhi, kai te imu te ngēngē. E noho pōhara ana a Ngā Maihi ki ngā tāonga o tōna whare kōrero. Hei te tau 2027, ka whakanuia te rautau o te whare tīpuna a Tuteao, ā i tēnei tau tonu 2022, e whai whakaaro ana te hapū ki taua kaupapa otirā ki te hanga whare tīpuna hou; he whare kaitā e uru ai te tokomaha. Nō reira, e whakaaro ana hoki ki ngā kōrero ka whakairohia ki ngā pakitara o te whare. I tēnei tau hoki kua mana te whakaako i ngā kōrero hītori o te Māori i roto i ngā kura, nō reira he aha rā ngā kōrero e wātea ana ki ngā tamariki o ngā kura e pā ana ki a Ngā Maihi? He maramara, he kongakonga, he putunga kōrero e noho marara ana i ngā wāhi tūmatanui. He uaua te kitea o ētahi atu, kei ngā wāhi tūmataiti, pēnei i te Kōti Whenua Māori, i ngā tuhinga ā-whānau, kei ngā pukapuka wānanga o te marae. Nō reira, he uaua te kite atu i tōna whānuitanga, i tōna hohonutanga. Tīmata ake i ngā kohinga kōrero o te hapū tonu o Ngā Maihi, i ōna kaumātua, i ōna wānanga, i ōna whānau. I tua atu i wā te whare pukapuka, kei ngā wāhi tūmataiti ētahi putunga kōrero hei ō mo te whare kōrero o Ngā Maihi o Tuteao. Ka mutu, kei ngā waiata, ngā haka, ngā mōteatea. Kai ngā kōrero hoki o iwi kē, e pā ana ki wō mātou tīpuna. I reira i tōtō mai i te kōrero.
dc.format.mimetypeapplication/pdf
dc.languageMāori
dc.language.isomi
dc.publisherThe University of Waikato
dc.rightsAll items in Research Commons are provided for private study and research purposes and are protected by copyright with all rights reserved unless otherwise indicated.
dc.subjectTuteao
dc.subjectNga Maihi
dc.subjectNgāti Awa
dc.subjectPutauaki
dc.subjectRangitaiki
dc.subjectMatahina
dc.subjectTe Teko
dc.subjectHekerangi
dc.subject.lcshNgāti Awa (New Zealand people) -- History
dc.subject.lcshNgāti Awa (New Zealand people) -- Genealogy
dc.subject.lcshMarae -- New Zealand Plenty, Bay of (Bay) -- History
dc.subject.lcshTuteao Marae (Te Teko, Bay of Plenty) -- History
dc.subject.lcshMāori language -- Social aspects
dc.titleNgā Maihi o Te Whare Hukahuka, Ngā Maihi o Te Whare o Ruamano: Te whare kōrero o Ngā Maihi o Tuteao
dc.typeThesis
thesis.degree.grantorThe University of Waikato
thesis.degree.levelMasters
thesis.degree.nameMaster of Arts (MA)
dc.date.updated2023-06-30T00:35:37Z
pubs.place-of-publicationHamilton, New Zealanden_NZ
dc.subject.maoriMarae
dc.subject.maoriPapakāinga
dc.subject.maoriKōrero nehe
dc.subject.maoriWhare tukunga kōrero
dc.subject.maoriTūpuna
dc.subject.maoriRua mahara
dc.subject.maoriWānanga
dc.subject.maoriWhakapapa
dc.subject.maoriReo Māori


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record